• Wydanie nr 19/04/2024 z dnia 19 kwietnia 2024 roku, ISSN 2392-215X

Interakcjonizm Symboliczny

Interakcjonizm Symboliczny

Twórcą pierwszej syntezy teoretycznej interakcjonizmu jest G.H. Mead. Nazwę tę ukuł Herbert Blumer, który reprezentował szkołę chicagowską. Menford Kuhn reprezentował State University of lowa tzw. szkołę lowa.

Punkty zbieżne obu szkół wywodzą się z myśli Meada. Owe punkty zbieżne są tym, co czyni interakcjonizm odrębną perspektywą teoretyczną:

1. Posługiwanie się symbolami - ludzie mają zdolność do tworzenia symboli i posługiwania się nimi. Gdyby nie mieli taki zdolności nie mogłyby powstać, utrzymywać się lub zmieniać wzory organizacji społecznej. Ludzie stali się w duży stopniu wolni od programowania instynktownego i biologicznego.

2. komunikacja symboliczna - ludzie używają symboli do komunikowania się.  Skuteczność komunikowania osiągana jest dzięki zdolnością ludzi do uzgodnienia sensu gestów słownych i ciała.

3. Interakcja i przyjmowanie roli - jak pisał Mead ludzie komunikując się wchodzą w interakcje.  Interakcja nie mogłaby zajść bez możliwości odczytywania gestów innych.

4. interakcja, istoty ludzkie i społeczeństwo - ludzie tworzą symbole i je wykorzystują. Za ich pomocą się komunikują. Wchodzą w interakcje poprzez przyjmowanie roli, co pociąga za sobą odczytywanie symboli emitowanych przez innych. To co czyni gatunek ludzki wyjątkowym to istnienie jaźni i umysłu. Jaźń jest głównym czynnikiem kształtującym przyjmowane definicje sytuacji. Określa ona to co ludzie postrzegają, odczuwają i czynią w otaczającym świecie.

 

Obszary niezgody:

1. Natura jednostki

a) Blumer uważa, że ludzie mają zdolność do postrzegania siebie jako obiektów i do umieszczania każdego obiektu w sytuacji interakcyjnej. Wobec tego jednostki nie są popychane przez siły społeczne i psychiczne lecz są aktywnymi twórcami świata.

b) Kuhn kładzie nacisk na ważność ludzkiego rdzenia jaźni jako obiektu. Ludzie nabywają w procesie socjalizacji względnie stały zespół znaczeń i postaw wobec siebie. Osobowość ludzka jest zatem względnie trwała co daje działaniom ciągłość i przewidywalność.

2. Istota interakcji

a) Blumer uwidacznia kreacyjną, konstruktywną i zmienną naturę interakcji.

b) Kuhn podkreśla siłę rdzenia jaźni i kontekstu grupowego w wymuszaniu interakcji. Interakcja jest raczej wyzwalana niż konstruowana ponieważ jednostki wchodzące w interakcję ulegają nakazowi postaw wobec siebie samych. Kuhn uważa, że jednostki są w trakcie swoich zachowań krępowane rdzeniem jaźni.

3. istota organizacji społecznej

a) Blumer (szkoła chicagowska) rozpatruje jednostki jako potencjalnie niezależne, interakcję jako stale będącą w procesie zmiany, a organizację społeczną jako chwiejny twór.

b) Kuhn (szkoła lowa) bardziej skłonna jest do patrzenia na osobowość jednostki oraz organizację społeczną jako twory ustrukturalizowane. Interakcja jest przedmiotem nacisku ze strony tych struktur.